nugter.nl

De site van de familie Nugter

Emigreren naar Canada

afscheid Nl emigranten 1948In een sfeer van chronische blijmoedigheid" is de titel van een onderzoek naar de voorlichtingsfilms die de overheid in de jaren vijftig en zestig liet maken ten behoeve van de emigratie. Met name de eerste film die werd geproduceerd, "Mijn neef uit Canada" uit 1952, straalt een en al optimisme uit. Het is een reis door Canada, langs tientallen geslaagde Nederlandse emigranten. Er is nog genoeg ruimte voor anderen, zo laat neef in de film weten: "Ja, een kolossaal land Canada. Voor een echte Nederlander geldt: geef hem de ruimte! Wel, die heeft hij hier. En niet alleen ruimte, maar puike grond, die overal te koop wordt aangeboden. Er is ook een groot aanbod van boerderijen die zonder opvolger zitten".
Het was de bedoeling dat emigratie-consulenten overal in het land de film gingen vertonen. Een flink aantal van hen liet kritiek horen: deze film gaf een veel te rooskleurig beeld. Latere voorlichtingsfilms waren dan ook genuanceerder van toon. De meeste emigratie-consulenten vertelden op de voorlichtingsbijeenkomsten trouwens liever over hun eigen ervaringen, opgedaan tijdens rondreizen in de emigratie-landen. Landkaarten, dia's, grammofoonplaten, dat waren de favoriete voorlichtingsmiddelen in de jaren vijftig. Daarnaast waren er boekjes, zoals 'Van emigrant tot immigrant', een uitgave van de Nederlands Hervormde Kerk. Daarin wordt telkens gewaarschuwd voor de moeilijkheden die emigranten zullen ondervinden. Kopjes als "Besef goed wat het zeggen wil…afscheid nemen", "Emigratie is een avontuur - kunnen wij dit geestelijk aan?" en "Mens zonder vaderland" zijn kenmerkend. Een boekje als "Praktische gids voor de emigrant" schrijft ook dat goed moet worden nagedacht over emigratie, maar besteedt vele pagina's meer aan informatie over de tarieven van boten, verhuizers en andere noodzakelijkheden. Wie wilde, kon veel informatie krijgen over emigratie. Toch bleef het, zeker in begin jaren vijftig, een sprong in het duister. Televisie was er tot oktober 1952 nog niet in Nederland, vakanties bleven voor de meesten beperkt tot een uitstapje in eigen land. Kortom, de wereld als 'global village' was nog heel ver weg.